چرا واکسن کرونا در دو دوز تزریق می‌شود؟

واکسن چطور عمل می‌کند؟

واکسن‌هایی مانند فایزر و مدرنا هر دو از تکنولوژی mRNA استفاده می‌کنند. واکسن‌هایی که بر پایه mRNA تولید می‌شوند، در دو دوز عمل می‌کنند و در فاصله بین دو دوز، به سیستم ایمنی بدن ما فرصت تولید پروتئین خاصی را می‌دهند که از آن برای ورود به سلول میزبان استفاده می‌شود و در بدن ما تولید آنتی بادی می‌کند.

در این حالت اگر در معرض ویروس هم قرار بگیرید، سیستم ایمنی بدنتان از این اطلاعات ذخیره شده استفاده می‌کند و مانع بیمار شدن شما می‌شود. کل روند ایمنی بدن معمولا دو هفته پس از تزریق دوز دوم انجام می‌شود بنابراین اگر قبل از آن در مجاورت ویروس قرار بگیرید بیمار خواهید شد.

چرا بعضی واکسن‌ها در دو دوز تزریق می‌شوند؟

در طی مطالعات اولیه، محققان متوجه شدند که واکسن‌های فایزر و مدرنا زمانی که در طی دو دوز تزریق می‌شوند تاثیرگذاری بیشتری دارند و ایمنی بیشتری ایجاد می‌کنند. به همین علت هم دوز دوم به دوز اول اضافه شد. اساسا دوز اول واکسن روند ایجاد محافظت را ایجاد می‌کند و دوز دوم این محافظت را تقویت و تحکیم می‌کند.

فرض کنید شما و دوست دیگرتان در حال جابجا کردن یک میز بزرگ هستید، آن را تا وسط اتاق می‌آورید و در این بین دو دوست دیگرتان هم به شما ملحق می‌شوند و با کمک آنها میز را تا مقصد به راحتی جابجا می‌کنید. واکسن دو نوبته هم به همین منوال عمل می‌کند.

البته تنها واکسن کرونا نیست و واکسن‌های دیگری مانند هپاتیت و زونا هم وجود دارند که در دو دوز تزریق می‌شوند.

آیا واکسن اسپوتنیک وی روسی هم دو دوز دارد؟

بله. واکسن اسپوتنیک وی روسی که در ایران مورد استفاده است هم در دو دوز تزریق می‌شود که دوز دوم به فاصله 3 هفته پس از دوز اول تزریق می‌شود.

واکسن‌های دیگری هم وجود دارند که دو نوبته هستند از جمله:

• آکسفورد-آسترازنکا: دوز دوم به فاصله 8 تا 12 هفته از دوز اول
• کروناوک Coronavac: دوز دوم به فاصله 1 ماه از دوز اول
• نواوکسNovavax: دوز دوم به فاصله 3 هفته از دوز اول

تنها واکسن مورد تاییدی که در حال حاضر تک دوزه است، واکسن جانسون اند جانسون است.

اگر دوز دوم را به موقع تزریق نکنیم چه اتفاقی می‌افتد؟

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها؛ CDC توصیه می‌کند که دوز دوم را تا حد امکان در تاریخ مقرر دریافت کنیم. اما اگر اتفاقی برایتان افتاد و نتوانستید برای دریافت دوز دوم حاضر شوید، نگران نباشید چرا که تا 6 هفته (42 روز) بعد از دوز اول فرصت دریافت دوز دوم را دارید. بهرحال تا حد امکان سعی کنید که این اتفاق نیفتد تا واکسن کارایی خودش را از دست ندهد.

در صورت امکان سعی کنید تاریخ دوز دوم را در همان جلسه‌ای که دوز اول را تزریق می‌کنید تعیین کنید. اگر محلی که در آن واکسن را دریافت کرده‌اید فراموش کرده است برایتان تاریخی را قرار دهد، حتما در اسرع وقت با آن مرکز تماس بگیرید و با اعلام تاریخ تزریق دوز اولتان، برای دوز دوم وقت بگیرید.

منبع:

مجله خط سلامت

https://www.healthline.com/health/why-two-doses-of-covid-vaccine#immunity-after-second-dose