خطرات احتمالی واکسن کرونا چیست؟ همه آنچه که باید بدانید

خطرات احتمالی واکسن کرونا چیست؟

به گفته ایوون مالدونادو، اپیدومیولوژیست بیماری‌های عفونی در دانشکده پزشکی استنفورد، هیچ واکسنی کاملا بدون خطر نیست و نمی‌توان به قطع یقین گفت واکسن‌ها کاملا امن هستند. اما عوارض جانبی که تا بحال از طریق واکسن‌ها ناشی و شناخته شده است کوتاه مدت هستند و بعد از مدتی یا خود به خود خوب می‌شوند یا قابل درمان و برگشت پذیر هستند.

او ادامه داد: از هر یک میلیون دوز واکسنی که بر پایه تکنولوژی mRNA ساخته شده‌اند (مانند فایزر)، به طور کلی حدود 2.5 تا 11.1 واکنش شدید آلرژیک رخ می‌دهد. دقیقا به همین دلیل است که باید تا نیم ساعت بعد از تزریق واکسن در محل بمانید و تحت نظر گرفته شوید. این خطر برای افرادی که به ماده پلی اتیلن گلیکول حساسیت دارند بیشتر است و احتمالا باید از واکسن‌های نوع mRNA اجتناب کنند.

در موردی دیگر در آمریکا، تعداد بسیار کمی از افرادی که به صورتشان فیلر از نوع هیالورونیک اسید (که معمولا با هدف زیبایی پوست انجام می‌گیرد) تزریق کرده بودند چند روز بعد در همان ناحیه دچار تورم شدند. البته جراح پلاستیک، هرلوف لوند می‌گوید این اتفاق بسیار نادر است اما زمانی هم که اتفاق بیفتد هیچ خطر خاص و کشنده‌ای برای فرد ایجاد نمی‌کند و تورم تا چند روز بعد خودبخود یا با مصرف آنتی هیستامین از بین می‌رود.

دکتر مالدونادو اظهار کرد: تا کنون 200 میلیون نفر در سراسر جهان به کووید 19 مبتلا شده و 4.5 میلیون نفر در اثر آن فوت کرده‌اند. قطعا خطرات احتمالی واکسن برای شما در برابر خطرات ویروس کرونا بسیار ناچیز خواهد بود. در واقع این طور بگویم که احتمال کشته شدن شما با واکسن کرونا، بسیار کمتر از احتمال کشته شدنتان در سانحه هواپیما یا تصادف است.

تا کنون در چه واکسن‌هایی خطرات جدی اعلام شده است؟

• واکسن آسترازنیکا

آژانس دارویی اروپا (EMA) و سازمان بهداشت دانمارک در چند مورد اعلام کرده بودند که واکسن آسترازنیکا به لخته شدن خون انجامیده است که البته این موارد بیشتر در افراد زیر 60 سال مشاهده شده بود. به طوری که در برخی کشورها مانند آلمان، تزریق این واکسن برای افراد زیر 60 سال محدود اعلام شد. در این آمار اعلام شد از 5 میلیون نفری که واکسن آسترازنیکا را تزریق کرده بودند 30 مورد لخته شدن خون گزارش شد. با این حال هنوز هم پزشکان توصیه می‌کنند احتمال خطر واکسن بسیار بسیار کمتر از خطرات ویروس کرونا است.

• واکسن جانسون اند جانسون

در آمریکا هم واکسن جانسون اند جانسون پس از تزریق به 7.5 میلیون فرد، در مواردی منجر به لختگی خون شد که آماری بیشتر از آسترازنیکا برای آن اعلام شد. تمام این موارد حداکثر تا دو هفته بعد از تزریق واکسن خودشان را نشان دادند. در نتیجه مقامات آمریکایی استفاده از این واکسن را به منظور تحقیق و تفحص بیشتر ممنوع اعلام کردند و واکسیناسیون با آن را متوقف کردند.

آیا واکسن سینوفارم چین امن است؟

به گزارش ایرنا، بر اساس تحقیقاتی که در چین انجام گرفته، از هر 100 هزار دوز واکسن چینی تزریق شده 0.07 درصد منجر به عوارض جدی شده است که از سطح بسیار نادر (یعنی کمتر از 1000/1) پایین تر است.

واکسن برکت چطور؟

با اینکه واکسن ایرانی کوو برکت در برخی از شهرهای ایران در حال تزریق است هنوز به طور رسمی مواردی از عوارض جدی اعلام نشده است و عوارض در حد سطحی به صورت تب و لرز یا علائم موقتی بوده است. ضمن اینکه هنوز آمار مقالات و آزمایشات این واکسن ایرانی در دسترس قرار نگرفته و اطلاعات کافی در این زمینه وجود ندارد بنابراین نمی‌توان نتیجه گیری قطعی از این مسئله داشت.

تکنولوژی واکسن ها سال‌هاست که مورد مطالعه بوده است و بدون مشکل در درمان‌های دیگر به کار گرفته شده است.

• تکنولوژی mRNA: واکسن‌های ساخته شده توسط مدرنا و فایزر بر اساس همین تکنولوژی ساخته شده‌اند. در این تکنولوژی RNA یا همان پیام رسان پیامی به سیستم ایمنی بدن ارسال می‌کند و دستورالعمل و نحوه مبارزه با ویروس را به او یاد می‌دهد. ده ها سال است که محققان در حال مطالعه و کار با واکسن‌های mRNA هستند. این روش قبلا برای درمان بیماری‌هایی مانند سرطان و یا واکسن‌هایی مانند آنفولانزا و هاری مورد مطالعه قرار گرفته بوده و روش جدیدی نیست.
• تکنولوژی آدنو ویروس: واکسن‌هایی مانند واکسن چینی سینوفارم و یا واکسن ایرانی کوو برکت بر اساس همین تکنولوژی ساخته شده‌اند. در این نوع تکنولوژی از ویروس‌های ضعیف شده و اصلاح شده همان ویروس خاص استفاده می‌شود تا سلول‌ها بتوانند نحوه مبارزه با آن را تشخیص دهند و در صورت ورود مجدد ویروس اصلی، بتوانند با آن مقابله کنند. باید توجه کرد که این نوع ویروس کاملا اصلاح شده است و وقتی این نوع واکسن‌ها را می‌زنید به هیچ عنوان ناقل ویروس نیستید و بیماری را هم نمی‌گیرید. تنها سلولهای شما هستند که این مسئله را متوجه می‌شوند. در این روش ممکن است بعد از تزریق علائم بسیار ضعیفی از بیماری را داشته باشید که کاملا طبیعی است و تا چند روز بعد برطرف می‌شود.

جالب است بدانید که این روش در درمان سایر بیماری‌های عفونی مانند زیکا، آنفولانزا، ابولا و حتی HIV هم استفاده شده است.

واکنش‌های آلرژیک و آنافیلاکسی چیست؟

آنافیلاکسی یکی از اثرات جانبی بسیار نادر واکسیناسیون است که منجر به التهابات شدید پوستی، فشار خون پایین و تهوع و دشوار در تنفس می‌شود. طبق گزارش CDC، در هر یک میلیون نفر ممکن است 2 نفر به این عارضه مبتلا شوند. اما به صورت کلی اگر قبلا واکسن‌های دیگری را هم زده‌اید و آلرژی نسبت به آن نداشته‌اید نباید نگران این مسئله باشید. سازمان غذا و دارو توصیه می‌کند اگر نسبت به یک دوز واکسن واکنش آلرژیک داشتید، دوز دوم را واکسنی متفاوت تزریق کنید.

واکسن بزنیم یا نزنیم؟

تصمیم به تزریق واکسن کاملا یک مسئله شخصی است و موردی نیست که در این مقاله تاکید و یا رد شود. هیچ واکسنی تا به امروز کاملا بی خطر و یا کاملا خطرناک نبوده است. هر روش درمانی مزایا و معایب خودش را دارد. همانطور که یک قرص مسکن ساده ممکن است سر درد شما را به آرامش برساند، احتمال دارد مشکلاتی را در ارگان های دیگر بدن شما ایجاد کند. اما بنا بر اعتقاد پزشکان سرتاسر جهان، مزایای واکسن بسیار بیشتر از عوارض خطرناکی است که ممکن است ویروس کرونا برای شما ایجاد کند. واکسن کرونا می‌تواند تا حد زیادی شما را از خطر مرگ نجات بدهد و پزشکان تا حد زیادی بر این موضوع تاکید کرده‌اند.

منابع:

• موسسه تحقیقاتی جان هاپکینز آمریکا

 https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/coronavirus/is-the-covid19-vaccine-safe

• وبسایت ساینس نیوز https://www.sciencenews.org/article/covid-vaccine-side-effects-coronavirus-myocarditis
• https://www.muhealth.org/